महाराष्ट्र आणि झारखंड विधानसभा निवडणूक निकाल अवघ्या काही तासांतच स्पष्ट होणार आहे. जनता कुणाच्या बाजूनं कौल देणार? निकाल अवघ्या काही तासांत…
लोकसभा निवडणुकीतील पराभवानंतर भारतीय जनता पक्षासाठी (BJP) हरियाणा आणि जम्मूमधील विजय हा दिलासा देणारा होता. त्यानंतर आज (२३ नोव्हेंबर) महाराष्ट्र आणि झारखंड विधानसभा निवडणुकीचे निकाल हे ठरवतील की पक्षाची स्थिती काय असेल आणि त्याचा प्रचार कसा होईल. एनडीएने ही दोन राज्ये जिंकली किंवा किमान महाराष्ट्रात तरी विजय नोंदवला तर भाजपसाठी दिलासादायक ठरेल. या विजयाने लोकसभा निवडणुकीतील पराभव अपवाद ठरला असे मानले जाईल.
विधानसभा निवडणुकीपुर्वी भाजपच्या एका नेत्याच्या म्हणण्यानुसार, “जर हरियाणा विधानसभा निवडणुकीप्रमाणे आम्ही येथे आंदोलन केले तर लोकसभा निवडणुकीपूर्वीचे राजकारण परत येईल.” दोन्ही राज्यात किंवा किमान महाराष्ट्रात तरी पराभव झाला तर भाजपसाठी मोठा धक्का बसू शकतो. याचा पक्षाच्या प्रतिमेवर दीर्घकालीन परिणाम होऊ शकतो. या पराभवामुळे लोकसभा निवडणुकीचे निकाल खरोखरच नवीन ट्रेंड ठरू शकतात, असा विश्वास दृढ होऊ शकतो.
राज्यात कोणाची सत्ता येणार? एका क्लिकवर पाहा सर्व अपडेट्स-
महाराष्ट्रातील निवडणूक रिंगणात
महाराष्ट्रात मराठा आरक्षणाची मागणी, उद्धव ठाकरेंबद्दलची सहानुभूती आणि शरद पवारांवरील निष्ठा यावर शिवसेना आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या मतदारांमध्ये असंतोष निर्माण होण्याची चिन्हे होती. लोकसभा निवडणुकीतील महायुतीच्या कामगिरीवर परिणाम करणारे हे घटक मानले जात होते. यावर उपाय म्हणून एकनाथ शिंदे सरकारने ‘माझी लाडकी बहिन योजना’ सुरू केली आहे. महिला मतदारांचा पाठिंबा मिळवणे हा त्यांचा उद्देश आहे. या योजनेद्वारे 18 ते 60 वर्षे वयोगटातील महिलांना दरमहा 1,500 रुपये दिले जातात. महायुतीने निवडणूक जिंकल्यास ही रक्कम 2,100 रुपये करण्याचे आश्वासन दिले आहे.
भाजपला आरक्षण संपवायचे आहे, या विरोधकांच्या आरोपांना तोंड देण्यासाठी ‘आमच्याकडे एक असेल तर आम्ही सुरक्षित आहोत’ आणि ‘आमच्यात फूट पडली तर आम्ही छाटले जाऊ’ अशा घोषणांचा अवलंब केला. मतदारांनी हा संदेश कसा घेतला हे निवडणूक निकालावरून स्पष्ट होईल.
झारखंडचे महत्त्व-
महाराष्ट्रापेक्षा लहान राज्य असूनही झारखंड हे अनेक कारणांनी भाजपसाठी महत्त्वाचे आहे. या राज्यात भाजपने लोकसभा निवडणुकीत विरोधी भारत आघाडीपेक्षा चांगली कामगिरी केली होती, जरी त्यांना पाचही आदिवासी जागांवर पराभवाला सामोरे जावे लागले. त्यामुळे आदिवासी पट्ट्याबाहेरील आपल्या मजबूत जागा टिकवून ठेवणे आणि आदिवासी जागांवर चांगली कामगिरी करणे पक्षासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. त्यामुळे पक्षाने आदिवासी मते गमावल्याचा समज बदलू शकतो.
मुख्यमंत्री हेमंत सोरेन यांना काही काळ तुरुंगात पाठवल्यानंतर ते आदिवासी समाजाचे असल्याने त्यांना लक्ष्य करण्यात आल्याचेही प्रसिद्धीस आले होते. त्यामुळे आदिवासी महिला द्रौपदी मुर्मू यांना राष्ट्रपती पदावर बसवून भाजपने जो मुद्दा साधला होता तो मिळवता आला नाही.
हेमंत सोरेन यांना तुरुंगात टाकल्यानंतर तात्पुरते मुख्यमंत्रीपद स्वीकारलेल्या चंपाई सोरेन यांना पक्षात समाविष्ट करून भाजपने ही धारणा बदलण्याचा प्रयत्न केला. त्यानंतर पक्षाने एक मोहीम सुरू केली की झारखंड मुक्ती मोर्चा (JMM) सरकारने बांगलादेशी “बेकायदेशीर स्थलांतरितांना” संथाल परगणा सारख्या राज्यातील आदिवासीबहुल भागात स्थायिक होण्याची परवानगी दिली आणि त्यांना मतदार बनण्यासाठी कागदपत्रे दिली. भाजपने आरोप केला की हे “घुसखोर” आदिवासी मुलींशी लग्न करत आहेत आणि आदिवासींच्या जमिनीवर अतिक्रमण करत आहेत, ज्यामुळे संथाल परगणामधील आदिवासी लोकसंख्या कमी होत आहे.
महाराष्ट्र आणि झारखंडच्या निवडणूक निकालांवरून भाजपच्या निवडणुकीच्या रणनीतीचेच आकलन होणार नाही तर आगामी संसदेच्या अधिवेशनात पक्षाचे मित्रपक्ष किती खंबीरपणे उभे आहेत आणि ते विरोधकांच्या आरोपांना कसे तोंड देतात हेही ठरेल.