नवी दिल्ली- अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी अर्थसंकल्पात NPS ‘वात्सल्य’ योजनेची घोषणा केली. खाजगी क्षेत्रातील नियोक्त्यांसाठी NPS योगदान मर्यादा देखील कर्मचाऱ्यांच्या मूळ पगाराच्या 10% वरून 14% करण्यात आली आहे. याशिवाय मुद्रा कर्जाची मर्यादा 20 लाख रुपये करण्यात आली आहे.
1. NPS ‘वात्सल्य’ योजना, पालक मुलांसाठी पेन्शनची व्यवस्था करू शकतात
NPS वात्सल्य हे लहान मुले मोठी झाल्यावर त्यांची आर्थिक सुरक्षितता सुनिश्चित करण्यासाठी तयार करण्यात आली आहे. पालक त्यांच्या मुलांच्या वतीने या योजनेत गुंतवणूक करू शकतात. मुलगा मॅच्युअर झाल्यानंतर खाते नियमित NPS मध्ये रूपांतरित केले जाईल.
मूल 18 वर्षांचे झाल्यावर ही योजना नॉन-एनपीएस योजनेत रूपांतरित केली जाऊ शकते. नियमित NPS योजना सेवानिवृत्ती निधी उभारण्यास मदत करते. उच्च परताव्यासाठी, शेअर्स आणि बाँड्स सारख्या बाजाराशी संबंधित साधनांमध्ये NPS योगदान गुंतवले जाते.
समजा, तुमचे मूल 3 वर्षांचे आहे. जर तुम्ही या योजनेत 10,000 रुपयांची SIP केली, तर मूल 18 वर्षांचे झाल्यावर सुमारे 63 लाख रुपयांचा निधी जमा होऊ शकतो…
NPS 2004 मध्ये सुरू करण्यात आले होते, ते निवृत्तीनंतर नियमित उत्पन्न देते
NPS ची सुरुवात 2004 मध्ये भारतातील सर्व नागरिकांना सेवानिवृत्तीनंतरचे उत्पन्न देण्यासाठी करण्यात आली. हे पेन्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरण (PFRDA) द्वारे नियंत्रित केले जाते.
सदस्य त्यांच्या आवडीनुसार इक्विटी, कॉर्पोरेट बाँड्स, सरकारी बॉण्ड्समध्ये त्यांचे फंड वाटप निवडू शकतात. ऑटो-चॉइस लाइफसायकल फंड निवडण्याचा पर्याय देखील आहे.
निवृत्तीनंतर, कॉर्पसचा एक भाग एन्यूटी (वार्षिकी) खरेदी करण्यासाठी वापरला जातो. वजावटीचा लाभ प्राप्तिकर कायदा 80C आणि 80CCD(1B) अंतर्गत देखील उपलब्ध आहे.
बँकेतून दोन प्रकारची NPS खाती घेता येतात..
NPS मध्ये दोन प्रकारची खाती उपलब्ध आहेत. टियर I खात्यामध्ये पैसे काढण्याचे बंधन आणि किमान गुंतवणूक रु 500 आहे. तर टियर II खाते तरलता सुविधा प्रदान करते. त्याचे किमान योगदान रुपये 1,000 आहे. ते बँकेतून घेता येते.
NPS मध्ये नियोक्त्यांची योगदान मर्यादा 10% वरून 14% पर्यंत वाढली
खाजगी क्षेत्रातील नियोक्त्यांसाठी एनपीएस योगदान मर्यादा कर्मचाऱ्यांच्या मूळ पगाराच्या 10% वरून 14% करण्यात आली आहे. नवीन मर्यादा खाजगी आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांसाठी आहे.
NPS मध्ये नियोक्त्याचे योगदान ऐच्छिक आहे. तरीही, आजकाल बऱ्याच कंपन्या NPS सुविधा देतात. जेणेकरून ते आयकर कायदा, 1961 च्या कलम 36(i)(IV) नुसार कर लाभ घेऊ शकतात.
2. मुद्रा कर्ज मर्यादा दुप्पट, आता एमएसएमईंना 10 लाखांऐवजी 20 लाख रुपयांपर्यंत कर्ज मिळू शकते…
अर्थसंकल्पात मुद्रा कर्ज मर्यादा दुप्पट करण्यात आली आहे. यापूर्वी या योजनेंतर्गत एमएसएमईसाठी 10 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज उपलब्ध होते, ते आता 20 लाख रुपये करण्यात आले आहे. मात्र, त्याचा लाभ फक्त अशा लोकांनाच मिळेल, ज्यांनी या योजनेअंतर्गत कर्ज घेतले आहे आणि त्याची परतफेड केली आहे.
सध्या या योजनेत 3 श्रेणींमध्ये कर्ज दिले जाते…
मुद्रा योजनेंतर्गत व्यवसाय सुरू करणाऱ्या लोकांना तीन श्रेणींमध्ये कर्ज दिले जाते. पहिली श्रेणी म्हणजे शिशु. यामध्ये 50 हजार रुपयांचे कर्ज उपलब्ध आहे. दुसरी श्रेणी किशोर आहे, ज्यामध्ये 50,000 ते 5 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज दिले जाते. तिसरी श्रेणी तरुण आहे, ज्यामध्ये 5 लाख ते 10 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज दिले जाते.
कर्ज घेण्यासाठी कोणतीही हमी आवश्यक नाही…
2015 मध्ये सुरू झालेल्या या योजनेचा उद्देश रस्त्यावरील विक्रेते आणि लहान व्यावसायिकांना कोणत्याही हमीशिवाय कर्ज उपलब्ध करून देणे हा आहे. स्वत:चा व्यवसाय सुरू करू इच्छिणारी कोणतीही व्यक्ती या योजनेअंतर्गत कर्ज घेऊ शकते. यासोबतच जर एखाद्याला आपला सध्याचा व्यवसाय वाढवायचा असेल तर त्याला या योजनेद्वारे कर्जही मिळू शकते.
कर्ज घेण्यासाठी तुम्हाला व्यवसाय योजना सादर करावी लागेल.
सर्व प्रथम अर्जदाराने व्यवसाय योजना तयार करणे आवश्यक आहे. कर्जासाठी आवश्यक असलेली सर्व कागदपत्रेही तयार करावी लागतील. सामान्य दस्तऐवजांसह, बँक तुम्हाला तुमचा व्यवसाय योजना, प्रकल्प अहवाल, भविष्यातील उत्पन्न अंदाज संबंधित कागदपत्रे देखील विचारेल. जेणेकरुन त्याला तुमच्या गरजा जाणून घेता येतील आणि तुम्हाला कसा फायदा होईल किंवा तुमचे फायदे कसे वाढतील, याची कल्पना देखील मिळवू शकेल.
10 ते 12% वार्षिक व्याजदराने कर्ज.
मुद्रा कर्जामध्ये कोणताही निश्चित व्याजदर नाही. वेगवेगळ्या बँका कर्जावर वेगवेगळे व्याज आकारू शकतात. व्याजदर व्यवसायाचे स्वरूप आणि त्याच्याशी संबंधित जोखीम लक्षात घेऊन ठरवले जाते. साधारणपणे 10 ते 12% वार्षिक व्याजदर असतो.
मुद्रा कर्ज लागू करण्याची प्रक्रिया 4 चरणांमध्ये-
सर्वप्रथम, तुम्हाला कोणत्या बँक/वित्तीय संस्थेकडून कर्ज घ्यायचे आहे ते ठरवा. अर्जदार एकापेक्षा जास्त बँक निवडू शकतो. कर्जाचा अर्ज भरून कागदपत्रांसह बँकेत जमा करावा लागेल.
मुद्रा कर्जासाठी, तुम्हाला अर्जासोबत व्यवसाय योजना किंवा प्रकल्प अहवाल, पॅन कार्ड, आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र इत्यादी ओळखीच्या कागदपत्रांची छायाप्रत सादर करावी लागेल.
मुद्रा कर्जासाठी, सरकार किंवा मुद्रा कर्ज देणाऱ्या कोणत्याही बँक किंवा वित्तीय संस्थेमध्ये अर्ज करावा लागेल. अर्जासाठी, तुम्हाला तुमच्या व्यवसायाची संपूर्ण माहिती/योजना आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी लागतील.
अर्ज योग्य आढळल्यास, बँक किंवा वित्तीय संस्था मुद्रा कर्ज पास करेल आणि अर्जदाराला मुद्रा कार्ड (डेबिट कार्ड) प्रदान केले जाईल. तुम्ही तुमच्या सोयीनुसार खर्च करू शकता.
